بازگشت
فقر و بیکاری بزرگ ترین چالش اجتماعی مردم افغانستان
محمد اسحاق فیاض محمد اسحاق فیاض

  والی جوزجان می گوید بخش اعظم ناامنی ها در کشور ریشه در بیکاری مردم دارد. محمد هاشم زارع می گوید: هرگاه برای مردم کار پیدا شود مشکل ناامنی از میان برداشته خواهد شد. والی جوزجان از دولت و سرمایه گذاران ملی می خواهد که جهت فراهم سازی زمینه های اشتغال برای مردم تلاش کنند و اگر جوانان کار پیدا کنند، کارهای بنیادی در افغانستان چه از طریق دولت و چه از طریق سرمایه گذاران خصوصی، زمینه اشتغال برای آنها مساعد شود، یقینا ما در سیاست های اقتصادی، سیاسی، فرهنگی، اجتماعی و منطقه ای خود موفق خواهیم بود.

بیکاری و فقر اقتصادی از اصلی ترین مشکل مردم در کشور به حساب می رود.آگاهان امور نیز بر این باورند که بیکاری سبب دلسردی مردم نسبت به دولت گردیده و باعث می شود که شماری از جوانان با مخالفین مسلح همکاری کنند. در حالیکه بیشتر از هشت میلیون تن در کشور بعنوان نیروی مستعد به کار محسوب می شوند مسئولین وزارت کار و امور اجتماعی می گویند که بیش از سه میلیون تن از بیکاری رنج می برند.

يكي از مهم ترين معضلات اجتماعي درافغانستان نبود كار و اشتغال در كشور مي باشد، بي كار در افغانستان در طي 9 سال اخير به يكي از مهمترين دغدغه هاي اجتماعي تبديل گرديده است كه دولت افغانستان و نيز نهاد بين المللي در راستاي توسعه  بهبود اجتماعي درافغانستان تلاش مي كنند، نيز از حل آن عاجز آمده اند.

 براساس آمارهاي رسمي كه از سوي سازمان ملل درافغانستان انتشار يافته است بيش از 40 درصد مردان و بيش از 60 درصد زنان درافغانستان بيكار هستند. كساني كه آمار شان در ليست افراد شاغل يا صاحب كار قرار گرفته اند نيز كساني هستند كه بسياري از آنان شغل دايمي ندارند، بلكه در آمد كوتاه مدت يا منقطع دارند و دولت افغانستان اين افراد را جزء افراد بيكار به شمار نياورده اند، به عنوان مثال كارگران ساختماني سر چهار راه ها كه هر صبح گاه در سر هرچهار راه  بيش از هزار نفر منتظر كار مي مانند و از اين جمع فقط يك درصد شان در ان روز به كار مي روند و بقيه شان هم چنان بيكار به خانه بر مي گردند، دولت افغانستان همه اين افراد را جزء كارگران شاغل يا صاحب كار به شمار آورده اند، هم چنين افرادي را روزها به دست فروشي مشغول هستند و سركراچي و تبنگ چيزهايي را برفروش عرضه مي كنند در حالي درآمد انان در روز شايد كمتر از 50 تا صد افغاني باشند، اين افراد  جزء كساني قرار گرفته اند كه مشغول به كار هستند در حالي كه شاروالي به دليل راه بندان زياد و كثرت دست فروشان و ليلامي فروشان مجبور مي گردد، تا انان را از كنار سرك ها و جاده  و چوك ها جمع كنند تا سد معبر براي مردم و موتر ها ايجاد نكنند.

باتوجه به اين آمار چندی پیش اتحاديه ملي كارگران كشور در برآوردي كه دراين مورد انجام داده اند با تفكيك اين نوع از كار ها و مشاغل كه درآمدي قابل قبولي ندارد و نمي تواند نيازمندي ها يك خانواده را برآورده سازد، اين اتحاديه اعلام كرده است كه 70 در صد از باشندگان کشور به کار دائمی دسترسی ندارند.این اتحادیه می گوید که در نشست سالانه سازمان بین المللی کار در ژنو مشکلات بیکاری کشور را با 180 کشور جهان در میان گذاشته است.

مسئولان اتحادیه ملی کارگران کشور که در نود و هشتمین نشست سازمان بین المللی کار شرکت کرده بودند، از تعهد بیش از 10 نهاد بین المللی برای فراهم آوری زمینه کار برای افغانها خبر می دهند و نبود هماهنگی و میان دولت بخش خصوصی را از مهمترین علت برای کاهش نیافتن بیکاری در کشور می دانند.

اين آمار نشانگر اين حقيقت است كه در واقع ميزان بيكاري در افغانستان ميان مردان نه 40 درصد بلكه 70 در صد مي  باشد، زيرا اشتغال و در آمد تعرف خاصي دارد كه افراد با برخورداري از اين ويژگي ها مي تواند فردي داراي شغل به شمار برود، در حالي كه در افغانستان كار ساختماني از طريق نشستن سر چوك و يا دست فروشي به هيچ معياري براي اشتغال و كار گري مطابقت ندارد و نمي تواند آن را شغل به شمار آورد، در حالي كه بسياري از مردم كشورما در شهر ها به اين گونه كارها اشتغال دارد.

به همين دليل اتحادیه ملی کارگران  کشور افزایش بیکاری را یکی از انگیزه های افزایش ناامنی در کشور می داند و از نهادها و کشورهای کمک کننده می خواهد تا زمینه کار را برای افغانها در داخل و خارج کشور فراهم نمایند

یک مطالعه تحقیقی جدید نشان میدهد که در حال حاضر يكي از دلایل عمده مهاجرت های فرامرزی از افغانستان به پاکستان و باالعکس آن فشار های اقتصادی و پيدا كردن كار می باشد. يك مطالعه جدید حاکی از آنست که اکثریت افغانهايی که از افغانستان به پاکستان و از پاکستان به افغانستان مهاجرت مینمایند مهاجرین موقتی بوده و بنابر مشکلات امنیتی یا نگرانی های حقوقی از کشور شان فرار نمی کنند.

 همانطوری که والی جوزجان گفته است، اکنون روند فقر و بیکاری بستری دیگری را برای خشونت ها ایجاد کرده است و ان این که برخی از مردم برای کسب یک لقمه نان دست به خشونت در کشور می زنند به صفوف گروههای مسلح می پیوندند.

 امروز تحقیقات برخی از منابع غربی نشان داده است که برخی از افراد شبه نظامی طالبان را کسانی تشکیل می دهند که به دلیل فقر و بی پولی به صفوف طالبان پیوسته اند، یک تن از طالبان مسلح محلی که در ولایت بلخ به دولت پیوسته بود، به رسانه ها اظهار داشت اگر دولت زمینه کار را برای مردم فراهم سازد تعدادی از ناراضیان دولت که در صف مخالفان پیوسته به دولت تسلیم خواهند شد.

 اما سئوال اساسی این است که این است که اگر افراد طالبان به دلیل مشکلات مالی به صفوف طالبان پیوسته اند این افراد چرا به اردوی ملی نمی پیوندند که معاش بیشتری نسبت به  طالبان می دهند؟

 ایا نتایج این گونه تحقیقات خود زمینه را برای گسترش خشونت در کشور و تشویق برخی از افراد برای پیوستن به صفوف طالبان فراهم نمی کند؟

زیرا اکنون با توجه به این که کشورهای غربی برای افرادی از طالبان دست از اسلحه بردارند به آنان کار و نیز پول می دهند و این انگیزه خوبی می شود تا افراد به صفوف طالبان پیوسته و هم از طالبان وهم از دولت افغانستان و جامعه جهانی باج بگیرند.

به هرحال معضل بیکاری و فقر می تواند پدیده های منفی زیادی را در جامعه ایجاد کند اما این که نیروهای طالبان به دلیل فقر اجتماعی به طالبان پیوسته باشد، تردید وجود دارد، براین اساس دولت افغانستان و جامعه جهانی باید برای برون رفت از فقر و بیکاری باید راهکار اساسی را جستجو نماید و از دادن باج برای برخی از افراد و نیز زمینه سازی یک فساد دیگر در سایه پیوستن افراد طالبان به دولت در بدل کار و دادن پول جلو گیری نمایند و معضل بیکاری را به صورت عادلانه در سراسر ولایات افغانستان به صورت اساسی و راهکار علمی، برطرف نماید.


April 15th, 2010


  برداشت و بازنویسی درونمایه این تارنما در جاهای دیگر آزاد است. خواهشمندم، خاستگاه را یادآوری نمایید.
 
بازگشت
مسايل اجتماعي